Veel mensen denken dat bij huwelijk/geregistreerd partnerschap de achternaam (geslachtsnaam) wijzigt. Als Nederlander, getrouwd in Nederland, is dat echter niet zo.
U houdt dus uw eigen achternaam. Dit ziet u in officiële documenten, zoals uw paspoort, identiteitskaart en rijbewijs. Door het huwelijk/geregistreerd partnerschap krijgt u de bevoegdheid de achternaam van uw partner te gebruiken. Deze bevoegdheid geldt voor beiden.
Dus als de man zijn achternaam De Boer is en de achternaam van de vrouw is Jansen, dan krijgen meneer en mevrouw door huwelijk/geregistreerd partnerschap de bevoegdheid de naam van de ander te gebruiken.
Mevrouw kan zich dus noemen: mevrouw Jansen, mevrouw De Boer, mevrouw De Boer-Jansen of mevrouw Jansen-de Boer. En meneer mag deze namen ook gebruiken.
Dit naamgebruik kunt u bij de gemeente waar u staat ingeschreven laten registreren in de Basisregistratie Personen-BRP (voorheen genaamd de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens-GBA) .De BRP geeft uw geregistreerde naamgebruik door aan overheidsinstellingen zoals de Belastingdienst, het waterschap en de Rijksdienst voor het Wegverkeer-RDW), zodat u door deze overheidsinstellingen conform het geregistreerde naamgebruik wordt aangeschreven.
Na echtscheiding verandert er niets.
Na echtscheiding / ontbinding van het geregistreerd partnerschap blijft deze bevoegdheid gewoon bestaan, zo bepaalt de wet in artikel 1: 9 lid 1 BW. U heeft daar dus geen toestemming van uw ex-partner voor nodig. Het naamgebruik na echtscheiding is vaak een geleidelijk proces, in het begin voelt het gebruik van de eigen achternaam vaak nog wat vreemd als u jarenlang gehuwd bent geweest en de naam van uw echtgenoot hebt gebruikt. Maar over het algemeen went het gebruik van de eigen achternaam op een zeker moment wel en het is voor mensen soms ook een statement ter afronding van het rouwproces om de eigen achternaam weer te gaan gebruiken.
Als mevrouw Jansen uit het voorbeeld hiervoor zich bijvoorbeeld gedurende het huwelijk met de heer De Boer altijd mevrouw De Boer of mevrouw De Boer-Jansen heeft genoemd, dan kan het voor mevrouw Jansen een geleidelijk proces zijn om weer haar eigen achternaam Jansen te gaan gebruiken. Als zij dat op zeker moment weer doet en bijvoorbeeld eens met de kinderen, die in dit voorbeeld de achternaam De Boer hebben, op vakantie gaat, behoudt zij het recht om zich –bijvoorbeeld alleen tijdens de vakantie met de kinderen- mevrouw De Boer of mevrouw De Boer-Jansen te noemen. Dat kan prettig voelen, omdat zij dan dezelfde achternaam als de kinderen voert.
Na echtscheiding / ontbinding van het geregistreerd partnerschap kunt u een eventuele wijziging in uw naamgebruik bij de gemeente waar u staat ingeschreven laten registreren in de BRP.
Aan deze bevoegdheid tot naamgebruik komt een einde op het moment van hertrouwen met een ander of het aangaan van een geregistreerd partnerschap met een ander.
Geen toestemming ex-partner nodig bij handhaven ‘getrouwde naam’.
Zoals hiervoor werd aangegeven, hebt u voor het naamgebruik na echtscheiding /ontbinding van het geregistreerd partnerschap geen toestemming van uw ex-partner nodig. Uw ex-partner kan u dan ook niet zomaar verbieden zijn achternaam te gebruiken. Als er kinderen geboren zijn uit uw huwelijk, dan kan uw ex-partner het u nimmer verbieden zijn achternaam te gebruiken. Slechts als er geen kinderen uit uw huwelijk zijn geboren, kan de gewezen echtgenoot de rechtbank verzoeken aan de vrouw haar bevoegdheid tot het gebruik van zijn achternaam te ontnemen. Daar moeten dan wel “gegronde redenen” voor zijn, waarbij het gedrag van de vrouw relevant kan zijn. In het algemeen wordt een dergelijk verzoek niet snel toegewezen.
