Ambtenaren hebben een rechtspositie die behoorlijk afwijkt van de rechtpositie van een werknemer. Veel mensen, werkzaam in het onderwijs, vallen ook onder het ambtenarenrecht.
Beschermde rechtspositie ambtenaren
Een werknemer valt onder het arbeidsrecht en is werkzaam op basis van een arbeidsovereenkomst; een ambtenaar is werkzaam bij een (semi-)overheidsinstantie, waar de ambtenaar is ‘aangesteld’. Het arbeidsrecht voor werknemers is geregeld in het Burgerlijk Wetboek, het ambtenarenrecht is geregeld in een groot aantal wetten en rechtspositionele regelingen.
Verschil met arbeidsovereenkomst
Een werknemer kan pas worden ontslagen als de werkgever een ontslagvergunning van het UWV heeft gekregen of als de kantonrechter een ontslagverzoek van de werkgever heeft gehonoreerd. Een ontslag van een werknemer wordt dus vooraf door de kantonrechter of het UWV getoetst op redelijkheid. Nog voordat het ontslagbesluit is gevallen kan de werknemer zich al verweren. Een ambtenaar daarentegen wordt ontslagen door een eenzijdig besluit van de overheidswerkgever. De overheidswerkgever hoeft dus niet eerst toestemming voor ontslag te vragen. Als een ambtenaar het met zijn of haar ontslagbesluit oneens is, dan kan hij/zij daarna verweer voeren door tijdig bezwaar in te dienen. De bezwaartermijn bedraagt doorgaans 6 weken.
Een ander groot verschil is dat het ambtenarenrecht valt onder het bestuursrecht en het arbeidsrecht onder het civiele recht. Dit betekent dat niet alleen de procedures om een ontslag aan te vechten verschillen, maar de procedures ook nog dienen te worden aangebracht bij een andere rechter. Tenslotte gelden er in het ambtenarenrecht hele andere regels voor ontslagvergoedingen dan in het arbeidsrecht.
Ingewikkeld rechtsgebied
Het ambtenarenrecht is ingewikkeld. Als u als ambtenaar wordt ontslagen (of als er ontslag dreigt), is het vaak zeer verstandig deskundige bijstand in te roepen. Ook de overheidswerkgever laat zich immers vaak bijstaan door een gespecialiseerd advocaat. De ervaring leert dat inschakeling van een ambtenarenrechtelijk advocaat zich doorgaans snel terugverdient. Mrs. Piter van Zandbergen en Dirk van der Wal kennen als advocaat het ambtenarenrecht op hun duimpje. Zij hebben vele ambtenaren bijgestaan en kennen dus de klappen van de zweep. Bij een (dreigend) ontslag is het aan te raden zo snel mogelijk met één van hen contact op te nemen. Bij specifieke schoolgerelateerde zaken kun u bij mr. Gerrit Wempe terecht.